Manuele therapie - Manueeltherapeut



Manuele therapie is een techniek binnen de kinesitherapie om omkeerbare aandoeningen van het bewegingsstelsel te behandelen, waarvan de oorzaak zich meestal bevindt in de wervelkolom. De behandeltechnieken van manuele therapie hebben hoofdzakelijk tot doel om de gewrichten terug beter te laten functioneren, de pijn te verminderen en je houding of bewegingen te verbeteren.

Manuele therapie vertrekt vanuit een professionele diagnose van het bewegingsstelsel, waarbij de oorzaak van de functiestoornissen opgespoord worden. Hiervoor past de manueel therapeut een aantal specifieke manipulaties toe op de gewrichten.

Gewrichten en spieren die vastlopen, een andere oorzaak dan stress

Als je bewegingsvrijheid gestoord wordt door het gevoel dat één of meerdere van je gewrichten klem of geblokkeerd zitten, of wanneer je pijn hebt in bepaalde gewrichten, spieren of zenuwen, dan wordt er algauw gezegd dat stress de boosdoener is. Een langdurig gestoorde bewegingsvrijheid kan je levenskwaliteit echter aanzienlijk verstoren en voordat je het weet, neem je dan maar één of meerdere pijnstillers, die het eigenlijke probleem niet blijken op te lossen.

Manueel therapeutische behandelingstechnieken

Voor gewrichten en spieren die vastlopen en pijn doen, bestaat meestal zowel een reële oorzaak als een doeltreffende behandeling. Een manueeltherapeut helpt je om je bewegingsvrijheid terug te vinden, de pijn te verminderen en onder controle te houden.

Hiervoor maakt hij gebruik van manueel therapeutische behandelingstechnieken zoals mobilisatie, oscillaties en zachte manipulaties van de gewrichten, mobiliserende technieken tijdens het uitvoeren van bewegingen, neurogene mobilisatie, rektechnieken, diepe dwarse fricties, triggerpuntbehandeling, harmoniserende technieken, medische oefentherapie en trainingstherapie, stabilisatietraining, oefeningen om een bepaalde houding of beweging beter te leren aanvoelen, coördinatieoefeningen, enz.

Maar manuele therapie gaat veel verder dan de behandeling van pijn. Manuele therapie bestaat ook uit bewegingsadvies, het geven van ergonomische instructies zoals het aanleren van een correcte houding, rug- en nekscholing en begeleiding tot een psychisch evenwicht en een gezond leven door te leren omgaan met bewegingsangst en negatieve gedachten over je aandoening. Door het geven van specifieke instructies en ondersteunende oefeningen op langere termijn, zorgt de manueeltherapeut ervoor dat de klachten van de patiënt zo weinig mogelijk of liefst niet meer terugkeren.

Manuele therapie is dus een zeer complete en efficiënte therapie voor jong en oud, ongeacht je levensstijl of beroep.

Een goede diagnose is de eerste stap tot verbetering

Om te kunnen achterhalen welk lichaamsdeel minder goed functioneert, zal de manueeltherapeut een behandeling steeds laten voorafgaan door een vraaggesprek en een uitgebreid functieonderzoek. Om de plaats en de ernst van de oorzaak van de klachten op te sporen, kan hij gebruik maken van provocatie- en/of functietesten zoals gewrichtstesten, spiertesten, neurologische testen, coördinatietesten, enz.

Om de oorzaak van je letsel of disfunctie te kunnen achterhalen, probeert de manueeltherapeut samen met jou de historiek van je klachten te reconstrueren. Daarmee wil hij oordelen of de oorzaak zich op de plaats van het letsel of de disfunctie bevindt, of achterhalen of de disfunctie of het letsel niet door andere factoren veroorzaakt wordt.

Bij het zoeken naar de oorzaak van de klachten beschouwt de manueeltherapeut het lichaam van de patiënt als één geheel. Dit is uiterst belangrijk om een verband te kunnen leggen tussen de onderdelen van het lichaam (anatomie), de mechanismen van die onderdelen (biomechanica) en hun functies (fysiologie).

Vanuit zijn bevindingen kan de manueeltherapeut een aanvullend onderzoek verrichten om de toestand en de functies van de spieren, de gewrichten, het zenuwstelsel, het bindweefsel, maar ook van de algemene gezondheid te evalueren.

Daarnaast kan hij nagaan of je eventueel verkeerde bewegingen uitvoert of een foutieve houdingsgewoonte hebt. Ook dergelijke ergonomische factoren kunnen de oorzaak vormen van je klachten en functionele aandoeningen.

De manueel therapeutische diagnose is de conclusie van een uitgebreide evaluatie die een verklaring biedt op je beperkte beweeglijkheid, je pijnklachten en daarbij vaak samen horende gezondheidsproblemen. Deze omschrijvende conclusie vormt de basis van een deskundige en verantwoorde manueel therapeutische behandeling door een erkende manueeltherapeut. Indien nodig kan de therapeut in overleg met de arts nog een aanvullend onderzoek aanvragen zoals een röntgenonderzoek of een andere vorm van medische beeldvorming.

Wat kan een manueeltherapeut voor jou doen?

Veel klachten die leiden tot het vastlopen van gewrichten vinden hun oorsprong in de werkvelkolom. Zo vertrekken klachten in het hoofd, de schouders, de armen, de heupen of de benen heel vaak vanuit een welbepaalde plaats in de wervelkolom, meer bepaald ter hoogte van één of meerdere wervels.

Hieronder enkele voorbeelden die verholpen kunnen worden met manuele therapie:

  • Het hoofd: verschillende vormen van migraine, duizeligheid en evenwichtsproblemen
  • De nek: een stijve nek, klachten na een whiplash
  • De kaak: pijn in het kaakgewricht, kauw- en bijtproblemen
  • De arm: pijn en bewegingshinder door een verrekking, overbelasting waardoor een gewricht vastgelopen is, zenuwpijn door een discushernia
  • De borstkas: pijn aan het borstbeen door irritatie van het kraakbeen, een gewrichtsprobleem tussen het sleutelbeen, het borstbeen en de ribben
  • De schouder: pijn en/of bewegingsbeperking door een ontsteking aan een pees, een slijmbeurs of een gewrichtskapsel, al dan niet met verkleving, een functiestoornis na een ontwrichting, een spierscheur, een breuk of een operatie
  • De elleboog: een zogenaamde tenniselleboog of golferselleboog of een geblokkeerd gewricht
  • De pols of de hand: geblokkeerde polsbeentjes, een peesontsteking, het carpaal tunnel syndroom, een zenuwinklemming, artrose aan de vingers en de duim
  • De rug: lage rugklachten door een overbelasting, lumbago, een hernia, ischiaspijn (de zogenaamde ‘sciatiek’) of een andere uitstralende zenuwpijn in het been
  • Het bekken, het heiligbeen en het staartbeen: pijn in het gewricht tussen het heiligbeen en het bekken na een zwangerschap, door een trauma zoals na het vallen op het staartbeen of het verkeerd tillen van een zwaar voorwerp
  • De heup: pijn en/of bewegingshinder door een ontsteking van een spier, een pees, een slijmbeurs of een gewrichtskapsel, door een trauma of overbelasting, pijnuitstraling vanuit de lage rug, enz.
  • De lies: pijn in de lies door uitstraling vanuit de lage rug en/of de heup, door een ontsteking in een lokale spier of pees, pijn rondom het schaambeen (pubalgie) door een spierverrekking of –scheur, een acute overbelasting tijdens het sporten of een aandoening van de buikspieren, enz.
  • De dij en de kuit: spierproblemen of peesontstekingen
  • De knie: pijn en/of blokkering in het kniegewricht of de knieholte, een peesontsteking, pijn en bewegingshinder door een functiestoornis in een knieligament of de knieschijf, na een operatie, enz.
  • Het onderbeen: een peesontsteking, een beenvliesontsteking, een zenuwinklemming, enz.
  • De enkel en de voet: een verstuiking, een letsel aan een ligament, een ontsteking van het gewricht, een blokkering van één of meerdere voetbeetjes, pijn in de hiel en/of de voetzool, enz.

Heb je last van een stramme rug, een elleboog die je het leven zuur maakt, een zeurende hoofdpijn, een knie of een enkel die vaak blokkeert, aarzel niet om een beroep te doen op een manueeltherapeut. Vaak zijn je klachten omkeerbaar en verwijst je arts je door naar een erkende manueeltherapeut die samen met jou zal werken aan een duurzame oplossing voor je klachten.

Manuele therapie bij sportblessures

Sporters die hun bewegingsstelsel zwaar op de proef stellen, kunnen voor bepaalde aspecten ook geholpen worden met manuele therapie voor zover het om omkeerbare klachten gaat:

  • Bewegingsadvies ter preventie van sportblessures
  • Efficiënte oorzakelijke behandeling van een sportletsel
  • Revalidatie en een goed begeleid oefentherapeutisch programma
  • Het losmaken van stramme spieren en gewrichten
  • Het wegnemen van chronische, zeurende pijn

Erkend manueel therapeut sinds 1998

Als kinesitherapeut volgde ik van 1996 tot 1998 de internationale opleiding voor manueeltherapeut volgens het IFOMPT (International Federation of Orthopaedic Manipulative Physical Therapists) concept. Deze organisatie vertegenwoordigt wereldwijd verenigingen voor manueeltherapeuten die een diploma behaalden in gespecialiseerde therapeutische programma’s op het gebied van neuromusculaire aandoeningen. Deze opleiding bestaat uit doorgedreven cursussen, stages, het slagen in de examens en het schrijven van een eindwerk.

Door het behalen van mijn diploma voor deze specialistische studies in 1998, heb ik de bijzondere beroepsbekwaamheid verworven in de manuele therapie en ben ik opgenomen op de lijst van de erkende manueeltherapeuten in Vlaanderen.